Sosyal Bilimler Liseleri Yönetmeliği
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 — Bu Yönetmeliğin amacı, Sosyal Bilimler Liselerinin işleyişi ile ilgili esasları düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 — (Değişik:23.12.2006/26385 RG) Bu Yönetmelik, sosyal bilimler liselerine öğrenci seçimi, kayıt-kabul, nakil ve eğitim-öğretim ile ilgili usul ve esasları kapsar.
Dayanak
Madde 3 — Bu Yönetmelik, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ile 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanuna dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 — Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
b) Okul: Sosyal Bilimler Liselerini,
c) Bilim Danışma Grubu: Üniversitelerden görevlendirilecek bilim adamlarından oluşan grubu,
d) Hazırlık Sınıfı: Sosyal Bilimler Liselerinde 9 uncu sınıftan önce öğrencilere Türkçe ve yabancı dilde dinleme-anlama, okuma-anlama, konuşma ve yazma becerilerini kazandırmayı amaçlayan sınıfı,
e) Veli: Öğrencinin anne, baba veya vasisi olan kişiyi,
f) Protokol: Bakanlık ile üniversiteler arasında yapılan protokolü,
g) Yönerge: (Ek bent: 24.3.2008/26826 RG) Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumlarına Geçiş Yönergesini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Okulun Kuruluş ve Amacı
Kuruluş
Madde 5 — (Değişik:23.12.2006/26385 RG) Sosyal bilimler liseleri, eğitim-öğretim süresi hazırlık sınıfı hariç 4 yıl olan yatılı ve karma okullardır. Bu okullarda öğrenci velilerinin istekleri doğrultusunda gündüzlü öğrenciler de öğrenim görebilirler. Sosyal bilimler liseleri, öncelikle okuldaki alanlarla ilgili yükseköğretim kurumlarının bulunduğu yerlerde açılır.
Okulun Amacı
Madde 6 — Okul:
a) Edebiyat ve Sosyal Bilimler alanlarında ihtiyaç duyulan üstün nitelikli bilim adamlarının yetiştirilmesine kaynaklık eder.
b) Edebiyat ve sosyal bilimler alanlarındaki ilgi ve yetenekleri üst düzeyde olan öğrencileri bu alanlarda yüksek öğretime hazırlar.
c) Öğrencilerin bilimsel, kültürel ve teknolojik gelişmeleri izleyebilecek düzeyde Türkçe ve yabancı dil öğrenmelerini sağlar.
d) Öğrencilerde geçmiş nesiller ile çağdaşları arasında ortak duyguların uyandırılmasını sağlar.
e) Türk sanat ve kültür birikimini anlayıp yorumlayabilen, yeni bilgi ve projeler üretebilen bireyler yetiştirir.
f) Toplumun ekonomik ve kültürel kalkınmasına bilinçli bir şekilde katkıda bulunur.
g) Öğrencileri edebiyat ve sosyal bilimler alanlarında araştırmaya yöneltecek ve gelişmelere ilgilerini uyandıracak ortam ve şartları hazırlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bilim Danışma Grubu
Bilim Danışma Grubu
Madde 7 — Okulun eğitim-öğretim programlarının geliştirilmesi, öğretmenlerin hizmet içi eğitimde yetiştirilmesi, eğitim alt yapısının iyileştirilmesi, seminer ve projelerin nitelik yönünden geliştirilmesini sağlamak amacıyla Bakanlıkla iş birliği içinde çalışmak üzere üniversite öğretim üyelerinden Bilim Danışma Grubu oluşturulur. Bilim Danışma Grubu 3 yılı doldurduğunda her yıl bir üyesi yenilenir. İş birliğinin esasları, Bakanlık ve Üniversitelerle yapılacak protokol ile belirlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kontenjan, Tercih ve Başvuru, Yerleştirme, Kayıt Kabul ve Nakiller(4)
Kontenjan
Madde 8 — Okula her yıl alınacak öğrenci sayısı 96’yı, bir sınıftaki öğrenci sayısı ise 24’ü geçemez.
Tercih ve Başvuru(5)
Madde 9 — (Değişik: 24.3.2008/26826 RG) Bu okullarda öğrenim görmek isteyen ilköğretim 8 inci sınıf öğrencileri; Yönergeyle belirlenen usul ve esaslar ile ilgili kılavuz/kılavuzlarda açıklamalar doğrultusunda yerleştirmeye esas puana göre tercihte bulunurlar.
İlgili mevzuata göre yurdumuzda öğrenim görme şartlarını taşıyan yabancı uyruklu öğrenciler hakkında da diğer öğrenciler gibi işlem yapılır.
Okullara Yerleştirme ve Kayıt-Kabul(6)
Madde 10 — (Değişik: 24.3.2008/26826 RG) Bu okullara, Yönergede belirlenen usul ve esaslar ile ilgili kılavuz/kılavuzlarda belirtilen açıklamalar doğrultusunda, yerleştirmeye esas puana göre merkezî yerleştirme ile öğrenci alınır. Okul kontenjanlarına, tercih ve yerleştirme işlemleri ile kayıt-kabule ilişkin hususlara Bakanlıkça her yıl yayımlanan kılavuz/kılavuzlarda yer verilir.
Nakiller (2)
Madde 11 — (Değişik birinci fıkra: 24.3.2008/26826 RG) Bu okullar arasında öğrenci nakilleri, açık kontenjan bulunması, öğrencinin yerleştirmeye esas puanının naklen gitmek istediği okulun kendi sınıf seviyesindeki öğrenciler için uygulanan yerleştirmeye esas taban puanından az olmaması ve puan üstünlüğü esaslarına göre yapılır.
Öğrenci nakillerine esas olacak açık kontenjanları tespit etmek ve öğrenci nakillerini değerlendirmek üzere; okul müdürünün başkanlığında bir müdür yardımcısı, bir rehber öğretmen, öğretmenler kurulunca seçilen bir öğretmen ve okul-aile birliğini temsilen bir veliden meydana gelen komisyon oluşturulur.
(Değişik üçüncü fıkra: 24.3.2008/26826 RG) Seviye tespit sınavı, alanlara yönelme sınıf tekrarı, nakil ve benzeri sebeplerle bütün sınıflarda oluşacak açık kontenjanlar, şube öğrenci sayısı 24´ü aşmayacak şekilde haftanın ilk iş günü mesai bitimine kadar komisyonca tutanakla tespit edilerek takip eden 3 iş günü süresince okulun ve il/ilçe millî eğitim müdürlüklerinin internet sayfasında ilan edilir. Daha sonraki günlerde oluşabilecek açık kontenjanlar ise takip eden haftanın ilk iş gününde yapılacak komisyon toplantısında değerlendirilir.
Ancak ders yılı içinde istekleriyle okuldan ayrılan öğrencilerden boşalan kontenjanlar, 10 günlük süre bitiminde ilan edilir.
İstekleriyle okuldan ayrılan öğrenciler, ayrıldıkları tarihten itibaren 10 gün içinde okula geri dönebilirler.
Hazırlık sınıfına yeni kayıt olan öğrenciler, kayıt döneminde ayrıldıkları takdirde geri dönemezler. Hazırlık sınıfından ayrılan veya ilişiği kesilen öğrenciler, kayıt-kabul süresi içinde şartlarını taşıdıkları diğer ortaöğretim kurumlarına kayıt yaptırabilirler.
(Değişik yedinci fıkra: 24.3.2008/26826 RG) Nakil için başvuru, açık kontenjanın ilan süresi içinde öğrencinin öğrenim gördüğü okuldan velisinin alacağı Öğrenci Nakline Esas Durum Belgesi (EK-1) ile naklen gidilmek istenen okul müdürlüğüne yapılır.
(Değişik sekizinci fıkra: 24.3.2008/26826 RG) Nakil başvuruları; açık kontenjan, okula en son yerleştirmeye esas taban puanı ve puan üstünlüğü esaslarına göre haftanın son iş günü komisyonca değerlendirilerek ilan edilir.
Sonuç, veliye ve ilgili okul müdürlüğüne yazılı olarak en geç 2 iş günü içinde bildirilir.
Naklin uygun görüldüğünün ilgili okul müdürlüğü ve öğrenci velisine tebliğini izleyen 3 iş günü içinde yeni okula kayıt yaptırılması zorunludur. Ancak özre bağlı çeşitli sebeplerle bu sürenin aşılması durumunda, özrün 10 gün içinde belgelendirilmesi şartıyla da kayıt yaptırılabilir.
Nakli kabul eden okul müdürlüğünce öğrencinin tasdikname ve öğrenci dosyası önceki okulundan istenir.
(Değişik on ikinci fıkra:30.12.2006/26392 RG) Resmî sosyal bilimler liseleri dışındaki diğer resmî ve özel ortaöğretim kurumlarından sosyal bilimler liselerine öğrenci nakli yapılmaz.
Ancak sosyal bilimler liselerinden, resmî ve özel diğer ortaöğretim kurumlarına geçiş , ilgili mevzuat hükümleri ile okulların yönetmeliklerinde yer alan nakil şartlarına göre yapılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Öğretim Programları, Türk Dili ve Edebiyatı ile Sosyal Bilimler Grubu Derslerinin Ağırlığı
Öğretim Programları
Madde 12 — (Değişik:25.5.2004/25472 rG) Bu okullarda Bakanlıkça uygun görülen ders çizelgeleri ve öğretim programları uygulanır.
Eğitim-öğretim Türkçe yapılır.
Uluslararası Bakalorya Programı (IB) uygulamasına da yer verilebilir.
Uluslararası Bakalorya Programını uygulayan okullarda Matematik ve Fen Bilimleri dersleri yabancı dille okutulur.
Öğretim programlarının ağırlığı (3)
Madde 13 — (Değişik:23.12.2006/26385 RG) 10 uncu, 11 inci ve 12 nci sınıflarda Dil ve Anlatım, Türk Edebiyatı dersi ile Sosyal Bilimler Grubu derslerinin öğretim programlarının ağırlığı, haftalık ders çizelgesindeki ders saatleri toplamının % 60 ından az olmayacak şekilde düzenlenir.
ALTINCI BÖLÜM
Hazırlık Sınıfından Dokuzuncu Sınıfa Geçiş, Başarının Değerlendirilmesi Proje Seminer ve Topluma Hizmet Çalışmaları(7)
Hazırlık Sınıfından Dokuzuncu Sınıfa Geçiş(8)
Madde 14 — (Değişik: 24.3.2008/26826 RG) Hazırlık sınıfı öğrencileri; aynı okulun 9 uncu sınıfına veya nakil şartlarını taşımaları hâlinde hazırlık sınıfı bulunmayan diğer okulların 9 uncu sınıflarına 8/12/2004 tarihli ve 25664 sayılı Resmî Gazete´de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Orta Öğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği hükümlerine göre geçiş yaparlar.
Başarının Değerlendirilmesi
Madde 15 — (Değişik:23.12.2006/26385 RG) Bu okullarda başarının değerlendirilmesi, 8/12/2004 tarihli ve 25664 sayılı Resmî Gazete´de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Orta Öğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır.
Proje Seminer ve Topluma Hizmet Çalışmaları
Madde 16 —(Değişik birinci fıkra: 23.12.2006/26385 RG) Her öğrencinin öğrenimi süresince bireysel ve grup hâlinde Dil ve Anlatım, Türk Edebiyatı dersi ile Sosyal Bilimler grubu derslerinin en az birinden proje ve seminer çalışmalarına katılması zorunludur
Proje ve seminer çalışmaları, öğrencilerin ilgi, istek ve yeteneklerine göre bireysel ya da grup hâlinde Bilim Danışma Gurubu üyelerinin veya öğretmenlerin gözetiminde serbestçe yaptıkları çalışmalardır.
Okul yönetimi, çalışmaları belli bir plân dahilinde öğretmenler, Bilim Danışma Grubu üyeleri, üniversite öğretim elemanları veya alanında tanınmış kamu ve özel kurum ve kuruluşların iş birliği ve çalışanların desteği ile yürütür.
Okullarda Bilim Danışma Grubu veya okul yöneticilerince sağlanacak konuşmacılar aracılığıyla okulun amaçlarına uygun konferanslar düzenlenebilir.
Seminer ve proje çalışmalarında öğrencilerin lâboratuvar, bilgisayar, internet, kitaplık, spor salonu ve konferans salonu gibi imkânlarından en verimli şekilde yararlanmaları için okul yönetimi gerekli tedbirleri alır.
(Değişik altıncı fıkra: 25.5.2004/25472 RG) Topluma hizmet etkinliklerine önem verilir. Öğrencilerin bu etkinliklere katılmaları zorunludur. Proje ve seminer çalışmaları ile topluma hizmet etkinlikleri notla değerlendirilmez. Ancak, öğrencilerin mezuniyetlerinde belgelendirilir."
(Ek: 25.5.2004/25472 RG) Ayrıca, okulda Uluslararası Bakalorya (IB) programının uygulanması durumunda Yaratıcılık-Etkinlik-Hizmet (CAS) çalışmalarına ağırlık verilir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Öğretmen, Yönetici Seçimi ve Zümre Başkanı
Öğretmen Seçimi
Madde 17 — (Değişik:23.12.2006/26385 RG) Bu okullara öğretmen seçimi ve ataması, 20/10/2006 tarihli ve 26325 sayılı Resmî Gazete´de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Fen Liseleri, Sosyal Bilimler Liseleri, Spor Liseleri ile Her Türdeki Anadolu Liseleri Öğretmenlerinin Seçimi ve Atamalarına Dair Yönetmelik hükümlerine göre yapılır.
Atamalar
Madde 18 — Yürürlükten kaldırıldı:(23.12.2006/26385 RG)
Yönetici Seçimi
Madde 19— (Değişik:4.3.2009/27159 RG) Bu okullara yönetici seçimi ve atamaları, 24/4/2008 tarihli ve 26856 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticileri Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır.
Zümre Başkanı
Madde 20 — Zümre öğretmenleri, koordinasyon yeteneğini, verimliliğini, öğrenim durumunu ve kıdemini dikkate alarak kendi aralarından birini zümre başkanı seçerler.
Zümre başkanı, ilgili mevzuatta belirtilen görevlerin yanı sıra eğitimin niteliğinin geliştirilmesi yönünde aşağıda belirtilen görevleri de yapar:
a) Yönetim, Bilim Danışma Grubu ve ders öğretmenleri arasında koordinasyonu sağlar.
b) Öğretimin daha iyi yapılabilmesi için zümre öğretmenleriyle yıllık çalışma plânı hazırlar ve uygulanmasını gerçekleştirir.
c) Ders programlarının, dersin amaç ve ilkelerini gerçekleştirecek şekilde uygulanmasını sağlayarak ders öğretmenleri arasındaki iş birliğini geliştirir.
d) Öğretimde verimliliğin artırılması amacıyla ders öğretmenlerince gerekli araştırmaların yapılmasını sağlar ve benzeri sonuçların değerlendirilmesini izler.
e) Lâboratuvar, proje ve seminer çalışmalarının düzenli yürütülmesini sağlayıcı işlevleri üstlenir.
f) Diğer derslerin zümre öğretmenleri başkanları ile yakın iş birliği yaparak öğrencilerin daha iyi yetişmelerine yardımcı olur.
g) Ders öğretmenleri ile birlikte çevredeki eğitim kurumları ile iş birliği yapılmasını sağlar. Eğitim programlarının uygulanması ve geliştirilmesi yönünde oluşan görüşleri okul yönetimine bildirir.
h) Diğer bölüm başkanları ile yapılan toplantılarda alınan kararları ders öğretmenlerine ulaştırır. Programların ve çalışmaların aynı doğrultuda yürütülmesi için gerekli önlemleri alır.
ı) Okul müdürlüğünce verilecek diğer görevleri yapar.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
Yönetmelikte Bulunmayan Hususlar
Madde 21 — Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hâllerde orta öğretim kurumlarında uygulanan mevzuat hükümleri esas alınır.
Geçici Madde 1- (Ek: 24.3.2008/26826 RG) 2007-2008 öğretim yılında ilköğretim 8 inci sınıfta öğrenim görmekte olan öğrencilerden, 6 ncı , 7 nci sınıflarda Türkçe, matematik ve sosyal bilgiler derslerinin her birinin yıl sonu notu en az "orta" ve bu derslerin yıl sonu notlarının aritmetik ortalaması en az 4.00 olanlar bu okulları tercih edebilirler.
Öğrenimlerinin 6 ncı veya 7 nci sınıfını, ya da bunların her ikisini yurt dışında gören öğrenciler için bu maddedeki şartlar aranmaz.
Yürürlük
Madde 22 — Bu Yönetmelik, yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 23 — Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.
(1) Bu bölüm başlığı "Kontenjan, Başvuru, Giriş Sınavı, Kayıt-Kabul ve Okuldan Ayrılan Öğrenciler" iken, 5/4/2005 tarihli ve 25777 sayılı Resmî Gazete´de yayımlanan yönetmeliğin 1 inci maddesiyle madde işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu madde başlığı "Nakil ve Okuldan Ayrılan Öğrencilerin Durumu" iken, 23/12/2006 tarihli ve 26385 sayılı Resmî Gazete´de yayımlanan yönetmeliğin 3 üncü maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(3) Bu madde başlığı "Türk Dili ve Edebiyatı ile Sosyal Bilimler Grubu Derslerinin Ağırlığı" iken, 23/12/2006 tarihli ve 26385 sayılı Resmî Gazete´de yayımlanan yönetmeliğin 4 üncü maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(4) Bu bölüm başlığı "Kontenjan, Başvuru, Giriş Sınavı, Kayıt-Kabul, Nakil ve Okuldan Ayrılan Öğrenciler (1)" iken, 24/3/2008 tarihli ve 26826 sayılı Resmî Gazete´de yayımlanan Yönetmeliğin 2´nci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(5) Bu madde başlığı "Başvuru Şartları" iken, 24/3/2008 tarihli ve 26826 sayılı Resmî Gazete´de yayımlanan yönetmeliğin 3´üncü maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(6) Bu madde başlığı "Giriş Sınavı ve Kayıt-Kabul" iken, 24/3/2008 tarihli ve 26826 sayılı Resmî Gazete´de yayımlanan yönetmeliğin 4´üncü maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(7) Bu bölüm başlığı "Seviye Belirleme Sınavı, Başarının Değerlendirilmesi Proje, Seminer ve Topluma Hizmet Çalışmaları" iken, 24/3/2008 tarihli ve 26826 sayılı Resmî Gazete´de yayımlanan Yönetmeliğin 6´ncı maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(8) Bu madde başlığı "Seviye Belirleme Sınavı Sonucu 9 uncu Sınıfa Devam" iken, 24/3/2008 tarihli ve 26826 sayılı Resmî Gazete´de yayımlanan yönetmeliğin 7´nci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
*Yukarıdaki metin, Sosyal Bilimler Liseleri'nin kuruluş yönetmeliğidir. Daha sonrasında Ortaöğretim Kurumları'nın tümü tek yönetmeliğe bağlanmış olup vakfımız bu kurucu metinde altı çizilen hususları desteklemektedir. Vakfımıza göre ülkemizin ihtiyaç duyduğu sosyal bilimler liseciliği kendine özgü olarak ele alınmalı ve yönetilmelidir.